Μαθητές “υψηλού κινδύνου”: Έκθεση φέρνει τα πάνω κάτω για νηπιαγωγούς, δασκάλους και Συμβούλους Εκπαίδευσης

“Το σχολείο έχει την παιδαγωγική και συνταγματική ευθύνη να  προστατεύσει τους μαθητές πριν έρθουν αντιμέτωποι με το βίωμα της αποτυχίας”.

“Η πρόταση για μετατόπιση της εγγραφής στο Δημοτικό στην ηλικία των έξι ετών συμπληρωμένων έχει έρεισμα και θα βοηθήσει ιδιαίτερα τα νήπια που έχουν βραδύτερους ρυθμούς ανάπτυξης, κυρίως λόγω χαμηλού μορφωτικού και εισοδηματικού οικογενειακού επιπέδου, και η παιδαγωγική βιβλιογραφία τους ονομάζει «μαθητές εν κινδύνω» (students at risk)”.

Το edweek.gr μελέτησε την έκθεση 210 σελίδων και παραθέτει τα βασικά της σημεία

Τα πάνω κάτω φέρνει εμπεριστατωμένη έκθεση της Αρχής Διασφάλισης της Ποιότητας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (Α.ΔΙ.Π.Π.Δ.Ε.) σε ό,τι αφορά τις παιδαγωγικές/γνωστικές/ηλικιακές προϋποθέσεις που πρέπει να διασφαλιστούν, όσο το δυνατόν, πριν την εγγραφή μαθητών στην Α’ Δημοτικού αλλά και κατά τη διάρκεια της φοίτησής του στο Νηπιαγωγείο και Δημοτικό.

Σύμφωνα με την έκθεση είναι “προβληματικό να ομιλούμε για ακώλυτη εγγραφή μαθητών στην Πρώτη τάξη Δημοτικού με βάση την ημερομηνία γέννησης” που αυτή τη στιγμή στη χώρα μας είναι τα πέντε (5) έτη και οι οκτώ (8) μήνες και όχι με τη σχολική ετοιμότητα. Γι αυτό τον λόγο  προτείνονται παρεμβάσεις μία εκ των οποίων είναι και η αλλαγή του ηλικιακού ορίου εγγραφής των μαθητών στη Α’ Δημοτικού στα 6 έτη. Άλλες που προτείνονται απαιτούν συγκεκριμένα διδακτικά καθήκοντα από νηπιαγωγούς, δασκάλους και επίβλεψη από στελέχη εκπαίδευσης.

Πολύτιμα στοιχεία στα όποια βασίζεται η έκθεση  αντλήθηκαν από  τις διαγνωστικές εξετάσεις του Μαΐου 2024, τα οποία συσχετίζουν την ημερομηνία γέννησης με τις επιδόσεις των μαθητών στη Γλώσσα και στα Μαθηματικά της Στ’ τάξης Δημοτικού και της Γ΄τάξης Γυμνασίου. Από τις συσχετίσεις των δεδομένων προέκυψε ότι και στις δύο βαθμίδες (Δημοτικό και Γυμνάσιο), καθώς και στα δύο εξεταζόμενα μαθήματα (Γλώσσα και Μαθηματικά) υπάρχουν στατιστικά σημαντικές διαφορές μεταξύ των μαθητών που δεν είχαν συμπληρώσει τα έξι έτη και αυτών που τα είχαν συμπληρώσει.

Σύμφωνα με την έκθεση η σχολική ετοιμότητα» απαιτεί:

1. Συγκεκριμένες γνωστικές, γλωσσικές, κοινωνικές, ψυχοκινητικές και αυτορυθμιστικές ικανότητες και στάσεις.
2. Αυξημένη αυτοπεποίθηση και δυνατότητες αυτορρύθμισης της κοινωνικής και της μαθησιακής συμπεριφοράς και ανταπόκρισης σε πολυπλοκότερους ρόλους.
3. Θετικές στάσεις προς τη μάθηση και τη γνώση.
4. Γενικές γνώσεις.

Το βασικό ερώτημα της έκθεσης είναι αν η ορισμένη από τον νόμο ηλικία για την εγγραφή των νηπίων στην Πρώτη Δημοτικού διασφαλίζει αυτές τις προϋποθέσεις αυτομάτως και ποιος έχει την ευθύνη της πρόωρης εγγραφής, η οποία δρομολογεί για τα ελλιπούς ετοιμότητας «πρωτάκια» μια πορεία δυσκολιών και αρνητικών εμπειριών. Το σχολείο έχει την παιδαγωγική και συνταγματική ευθύνη να τα προστατεύσει πριν έρθουν αντιμέτωπα με το βίωμα της αποτυχίας.

Σε χώρες της Ευρώπης το ζήτημα της εγγραφής και οι προϋποθέσεις απασχολούν, εκτός από Παιδαγωγούς και Ψυχολόγους, τους αρμόδιους για την εκπαιδευτική πολιτική και λόγω της σπουδαιότητας και των δυσκολιών του ζητήματος έχει προταθεί η διενέργεια σχετικών εξετάσεων πριν την εγγραφή στην Πρώτη Δημοτικού. Η συγκεκριμένη πρακτική αποσκοπεί στον έγκαιρο εντοπισμό περιπτώσεων ανεπαρκούς ετοιμότητας και στον σχεδιασμό στοχευμένων παρεμβατικών προγραμμάτων για τους μαθητές που θα παραμείνουν στο Νηπιαγωγείο  πριν εγγραφούν στην Α΄ τάξη του Δημοτικού.

Ποιες παρεμβάσεις προτείνονται για τους “μαθητές υψηλού κινδύνου” στην έκθεση

Από την Α.ΔΙ.Π.Π.Δ.Ε προτείνονται τρεις παρεμβάσεις:

1. Η πρώτη πρόταση αφορά τη θεσμοθέτηση συγκεκριμένων προκαταρκτικών διαδικασιών διακρίβωσης του βαθμού της «σχολικής ετοιμότητας», πριν την εγγραφή στην Πρώτη Δημοτικού, όσων νηπίων προβληματίζουν τους Νηπιαγωγούς, αλλά και τους ψυχολόγους.
2. Η δεύτερη πρόταση αφορά τα εισηγούμενα από την Α.ΔΙ.Π.Π.Δ.Ε. προγράμματα «Μαθαίνω τη Γλώσσα», «Μαθαίνω με τη Γλώσσα» και «Σκέφτομαι με τη Γλώσσα», τα οποία δεν ανατρέπουν τα προβλεπόμενα στα προγράμματα σπουδών, αλλά συστηματοποιούν διδακτικές και μαθησιακές δραστηριότητες που προκύπτουν από την κειμενοκεντρική προσέγγιση, την οποία θεσμοθέτησαν τόσο τα «παλιά» (2003) όσο και «νέα» (2023) προγράμματα σπουδών και τα συνακόλουθα εν χρήσει σχολικά εγχειρίδια.
3. Η τρίτη πρόταση αναφέρεται στον επαναπροσδιορισμό της ηλικίας εγγραφής στην Πρώτη Δημοτικού από την ηλικία των πέντε (5) ετών και οκτώ (8) μηνών στην ηλικία των έξι (6) συμπληρωμένων, δεδομένου ότι ένα ποσοστό μαθητών δεν έχουν κατακτήσει την απαιτούμενη «σχολική ετοιμότητα».

Ποιοι πρέπει να εμπλακούν – Επιτροπή που θα αξιολογεί τη σχολική ετοιμότητα

Προτείνεται, λοιπόν, να ορισθεί σε κάθε Διεύθυνση Εκπαίδευσης, με εισήγηση του Περιφερειακού Επόπτη Ποιότητας και απόφαση του Περιφερειακού Διευθυντή Εκπαίδευσης, ειδική επιτροπή ανά Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης
αποτελούμενη από τον Επόπτη Ποιότητας της Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας, έναν Σύμβουλο Ειδικής Αγωγής και ένα επιπλέον μέλος, κατά προτίμηση από το ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ. ή/και σχολικό Ψυχολόγο. Η Επιτροπή αυτή θα αξιολογεί βασικές παραμέτρους της «σχολικής ετοιμότητας» όσων νηπίων προτείνονται από τους Νηπιαγωγούς, αξιοποιώντας ήδη διαθέσιμα εργαλεία.

Οι Νηπιαγωγοί θα καλούνται τον Μάρτιο μήνα από τη Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης να αποστείλουν ονόματα νηπίων που θεωρούν ότι ενδέχεται να αντιμετωπίζουν δυσκολίες σε τομείς που είναι σημαντικοί για την ανταπόκριση τους στις απαιτήσεις της Πρώτης τάξης Δημοτικού. Αναφερόμενοι στην κατηγορία υψηλού κινδύνου νηπίων

Ο Υποστηρικτικός Ρόλος του ΠΕ.Σ.ΕΠ. , Εποπτών Ποιότητας και Συμβούλων Εκπαίδευσης

Η θεσμοθέτηση του Περιφερειακού Επόπτη Ποιότητας που προΐσταται του Περιφερειακού Συμβουλίου Εποπτών (ΠΕ.Σ.ΕΠ.), στο οποίο συμμετέχουν οι Επόπτες Ποιότητας των επιμέρους Διευθύνσεων Εκπαίδευσης (ν. 4823/21, άρθ. 6-9). Το εν λόγω Συμβούλιο προβαίνει σε ετήσιους προγραμματισμούς, βάσει της τρέχουσας εκπαιδευτικής πολιτικής και σε καθορισμό εκπαιδευτικών προτεραιοτήτων και ενεργειών αντιμετώπισης προβλημάτων στις Διευθύνσεις της Περιφέρειας και στις σχολικές μονάδες των Διευθύνσεων.

Εντός του ΠΕ.Σ.ΕΠ. είναι εφικτό να δημιουργηθούν τριμελείς Επιτροπές με σκοπό την πρόληψη και την αντιμετώπιση προβλημάτων, όπως είναι ο λειτουργικός αναλφαβητισμός που σχετίζεται με το θέμα της παρούσας Έκθεσης. Σε αυτήν την περίπτωση, για παράδειγμα, τρεις Σύμβουλοι Προσχολικής, Πρωτοβάθμιας και Ειδικής Αγωγής θα μπορούσαν να διαχειρίζονται προβλήματα σχετικά με την κατάκτηση της πρώτης γραφής και ανάγνωσης και στη συνέχεια, με την κατάκτηση της σχολικής γλώσσας και γνώσης, αλλά και με την ανάπτυξη της κριτικής και δημιουργικής σκέψης.

. Η σύγκληση των Συμβούλων Εκπαίδευσης της Διεύθυνσης σε σώμα υπό την προεδρία του Επόπτη Ποιότητας με ενασχολήσεις ανάλογες με εκείνες του ΠΕ.Σ.ΕΠ., για τις αποφάσεις του οποίου ενημερώνεται το σώμα των Συμβούλων. Η κύρια Λογική, Σκοποί και Δομή της Ετήσιας Έκθεσης λειτουργία του Σώματος έγκειται στη διαμόρφωση ενιαίων προσεγγίσεων για την αντιμετώπιση των σύγχρονων εκπαιδευτικών προκλήσεων. Μεταξύ αυτών στην παρούσα συγκυρία συγκαταλέγονται η χάραξη και υλοποίηση στρατηγικών για την ενίσχυση του σχολικού εγγραμματισμού, η εφαρμογή συστημάτων αυτοαξιολόγησης των σχολικών μονάδων και η αντιμετώπιση κρίσιμων ζητημάτων όπως η ενδοσχολική βία. Τέλος, το σώμα Συμβούλων Εκπαίδευσης μπορεί να κωδικοποιεί προβλήματα με αίτημα να μεταφερθούν από τον Επόπτη Ποιότητας προς συζήτηση στο ΠΕ.Σ.ΕΠ. και με τον τρόπο αυτό το όλο σύστημα λειτουργεί αμφίδρομα, «εκ των άνω προς τα κάτω» και «εκ τα κάτω προς τα άνω», συμβάλλοντας στη διαμόρφωση ενός δυναμικού και αποτελεσματικού συστήματος, το οποίο χαρακτηρίζεται από ευελιξία και προσαρμοστικότητα στις εκάστοτε εκπαιδευτικές ανάγκες και προκλήσεις.

Δείτε την έκθεση εδώ

Διαβάστε επίσης:

Δημοτικά σχολεία: Συστάσεις στους Συλλόγους Διδασκόντων για τo ποιοι εκπαιδευτικοί πρέπει να παίρνουν Α τάξη

Διάβασε όλες τις ειδήσεις μας στο eDNews
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησέ μας στο X , στο Viber, στο Google News και στο Instagram
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube

Μοιράσου το άρθρο μας

 

Αν η εικόνα υπόκειται σε πνευματικά δικαιώματα παρακαλούμε να μας ενημερώσετε για να την αντικαταστήσουμε.  – If the images are subjected to copyright contact us in order to replase them.