ΙΕΠ – Αξιολόγηση σχολείων: Ενδεικτικά ερωτήματα διερεύνησης των θεματικών αξόνων για Δημοτικό – Γυμνάσιο – Λύκειο
Αξιολόγηση σχολείων: Το ΙΕΠ δημοσίευσε οδηγό διερεύνησης των θεματικών αξόνων για το Δημοτικό – Γυμνάσιο – Λύκειο με 14 θεματικούς άξονες διερεύνησης και τελικής αποτίμησης.
Σε κάθε θεματικό άξονα προτείνονται από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) ενδεικτικά ερωτήματα προς διερεύνηση.
Αναφερόμενοι για παράδειγμα στον πρώτο κατά σειρά άξονα: «Διδασκαλία, μάθηση και αξιολόγηση», το ΙΕΠ παραθέτει 29 ενδεικτικά ερωτήματα.
Ο συγκεκριμένος άξονας αναφέρεται στην ποιότητα των διδακτικών πρακτικών που αναπτύσσονται στη σχολική τάξη, λαμβάνοντας υπόψη παραμέτρους, όπως η ιδιαιτερότητα του κάθε γνωστικού αντικειμένου, η δυναμική του μαθητικού πληθυσμού του σχολείου, τα σχολικά εγχειρίδια και το Πρόγραμμα Σπουδών.
Ειδικότερα αναφέρεται στην ποιότητα του σχεδιασμού της διδασκαλίας, στην υιοθέτηση διδακτικών μεθόδων και στρατηγικών οργάνωσης της τάξης ανάλογα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των μαθητών/-τριών και το αντικείμενο της διδασκαλίας, στην αποτελεσματική διαχείριση των τάξεων με την κατάλληλη αξιοποίηση του διαθέσιμου χρόνου και των μέσων διδασκαλίας, στη διασφάλιση της εμπλοκής των μαθητών/-τριών στη διαδικασία της μάθησης και της συμμετοχής τους σε μορφές ενεργητικής και συνεργατικής μάθησης, στην ανάθεση εργασιών ως διαδικασία που συμπληρώνει και προάγει τη διδασκαλία και τη μάθηση, στην ύπαρξη υψηλών προσδοκιών για όλους τους μαθητές και μαθήτριες, στη συστηματική παρακίνησή τους για την εκπλήρωση των προσδοκιών αυτών, καθώς και στη διαρκή ενθάρρυνση των πρωτοβουλιών τους.
Ενδεικτικά ερωτήματα διερεύνησης του άξονα
Σε ποιον βαθμό οι εκπαιδευτικοί του σχολείου …
- σχεδιάζουν τη διδασκαλία σε ετήσια βάση, προβαίνουν σε συνολική θεώρηση της ύλης και προγραμματίζουν τη διδασκαλία των επιμέρους ενοτήτων σε σχέση με τους στόχους του μαθήματος, το χρονικό πλαίσιο και το συγκεκριμένο μαθητικό δυναμικό της τάξης τους;
- προετοιμάζουν συστηματικά τη διδασκαλία τους σε επίπεδο διδακτικής ώρας, καθορίζοντας σαφείς διδακτικούς/μαθησιακούς στόχους και τους τρόπους επίτευξής τους (π.χ. στρατηγικές διδασκαλίας και οργάνωσης της τάξης, μέσα διδασκαλίας, διδακτικό χρόνο, μεθόδους αξιολόγησης των μαθητών/-τριών), σύμφωνα με τις απαιτήσεις του Προγράμματος Σπουδών και τις ανάγκες των μαθητών/-τριών;
- σχεδιάζουν και υλοποιούν ποικίλες διαφοροποιημένες δραστηριότητες ώστε η μάθηση να αποτελεί πρόκληση για τους μαθητές/-ήτριες;
- εφαρμόζουν ποικίλα οργανωτικά σχήματα στην τάξη (διδασκαλία στο σύνολο της τάξης ως ομάδας, εξατομικευμένη διδασκαλία, διδασκαλία με ομάδες εργασίας) ανάλογα με τους στόχους του μαθήματος και τις ανάγκες του/της κάθε μαθητή/- ήτριας;
- πειραματίζονται σε καινοτόμες διδακτικές πρακτικές στο σχολείο (π.χ. ομαδοσυνεργατικές τεχνικές, συνθετικές εργασίες – projects, εννοιολογικούς χάρτες, χρήση σύγχρονων διαδικτυακών λογισμικών, χρήση διεπιστημονικών εκπαιδευτικών υλικών κ.ά.);
- ενθαρρύνουν συστηματικά την ενεργό συμμετοχή των μαθητών/-τριών στη διαδικασία της μάθησης;
- αξιοποιούν τη διαθέσιμη τεχνολογία για να υποστηρίξουν τη μάθηση των μαθητών/- τριών;
- είναι ενημερωμένοι σχετικά με τα χαρακτηριστικά, το περιβάλλον και τις συνθήκες ζωής των παιδιών, που μπορεί να επηρεάζουν τη μάθησή τους;
- προετοιμάζουν τους/τις μαθητές/-ήτριες ώστε να διαχειρίζονται σταδιακά και ανάλογα με την ηλικία τους αυτόνομα τη μάθησή τους;
- οργανώνουν και υλοποιούν αποτελεσματικά την εξ αποστάσεως διδασκαλία (όταν απαιτείται) με βάση τα διαθέσιμα μέσα και τις δεδομένες συνθήκες;
- διαμορφώνουν εκπαιδευτικό υλικό για την υποστήριξη της διδασκαλίας των γνωστικών αντικειμένων αλλά και τη διαθεματική προσέγγισή τους;
- χρησιμοποιούν στρατηγικές για την ενεργοποίηση των δεξιοτήτων κριτικής σκέψης;
- εντάσσουν στη διδασκαλία του γνωστικού τους αντικειμένου δραστηριότητες για την ενίσχυση των ήπιων δεξιοτήτων των μαθητών/-τριών (π.χ. επικοινωνιακές ικανότητες, ικανότητα συνεργασίας, ενσυναίσθηση, ευελιξία, προσαρμοστικότητα, δημιουργικότητα, δεξιότητες διαχείρισης χρόνου και θυμού, οργάνωσης και επίλυσης προβλήματος, ανάληψης πρωτοβουλιών) με τρόπο που να είναι δυνατή η μεταφορά τους, στη συνέχεια, σε νέα περιβάλλοντα;
- ενθαρρύνουν μέσα από τη διδασκαλία τους την ανάπτυξη αξιών, στάσεων και δεξιοτήτων, ώστε οι μαθητές/-ήτριες να λαμβάνουν αποφάσεις, να τις υλοποιούν με υπευθυνότητα και να συμμετέχουν ως υπεύθυνοι και ενεργοί πολίτες σε μια δημοκρατική κοινωνία;
- προετοιμάζουν τους/τις μαθητές/-ήτριες ώστε να αντιμετωπίζουν με ευαισθησία τα θέματα του περιβάλλοντος – αειφορίας;
- ενθαρρύνουν συστηματικά τους/τις μαθητές/-ήτριες να συγκρίνoυν πληροφορίες από διαφορετικές πηγές;
- ενθαρρύνουν συστηματικά τους/τις μαθητές/-ήτριες να συμμετέχουν στο μάθημα, να διατυπώνουν προβληματισμούς και να υποστηρίζουν τις προσωπικές τους απόψεις, να εξασκούνται στη χρήση συλλογισμών και στην εμβάθυνση της σκέψης;
- ενθαρρύνουν τους/τις μαθητές/-ήτριες να εξερευνούν τη γνώση συνεργατικά;
- εντάσσουν στη διδασκαλία του γνωστικού τους αντικειμένου δραστηριότητες για την αποτελεσματική ανάπτυξη της ικανότητας των μαθητών/-τριών να διαβάζουν, να κατανοούν και να γράφουν και κυρίως της ικανότητας να χρησιμοποιούν την ανάγνωση και τη γραφή ώστε να αντεπεξέρχονται σε ποικίλες επικοινωνιακές συνθήκες και ποικίλα κοινωνικά περιβάλλοντα και να καλλιεργούν σταδιακά την ικανότητα κατανόησης των υπόρρητων νοημάτων, της ιδεολογίας, και της κοσμοθεωρίας που «κρύβεται» στα κείμενα;
- ενισχύουν την κριτική στάση των μαθητών/-τριών απέναντι σε όσα εκφράζονται με τη γλώσσα και δίνουν έμφαση στην ανάδειξη πληθώρας αναγνωσμάτων που προέρχονται από διαφορετικές ιδεολογικές θέσεις;
- δίνουν έμφαση κατά τη διδασκαλία στην ενίσχυση της ικανότητας των μαθητών/- τριών να αξιολογούν την ποιότητα των επιστημονικών πληροφοριών με βάση τις πηγές και τις μεθόδους που χρησιμοποιήθηκαν;
- βοηθούν τους/τις μαθητές/-ήτριες να εκτιμήσουν και να κατανοήσουν την επίδραση της επιστήμης και της τεχνολογίας στην καθημερινή ζωή;
- βοηθούν τους/τις μαθητές/-ήτριες να καλλιεργήσουν την ικανότητά τους να χρησιμοποιούν την επιστημονική γνώση, να θέτουν ερωτήματα και να συνάγουν συμπεράσματα με βάση τα δεδομένα, έτσι ώστε να κατανοούν τον φυσικό κόσμο και να είναι σε θέση να πάρουν αποφάσεις σχετικά με αυτόν και με τις αλλαγές που προκαλεί σε αυτόν η ανθρώπινη δραστηριότητα;
- αξιοποιούν τον υπάρχοντα εξοπλισμό για την ενσωμάτωση των ΤΠΕ στην καθημερινή εκπαιδευτική διαδικασία και αξιοποιούν τα διαθέσιμα ψηφιακά μέσα για την υποστήριξη και βελτίωση της επικοινωνίας και συνεργασίας με άλλους με σκοπό τη μάθηση;
- παρακολουθούν συστηματικά την ατομική πρόοδο των μαθητών/-τριών και παρέχουν άμεση και επαρκή ανατροφοδότηση κατανοητή από τους/τις μαθητές/-ήτριες και συνδεδεμένη με τον σκοπό και με τα κριτήρια που έχουν τεθεί, ώστε να έχουν σαφή κατανόηση της προόδου τους στη μάθηση καθώς και του τι πρέπει να κάνουν για να βελτιωθούν;
- αναθέτουν εργασία στους/στις μαθητές/-ήτριες η οποία υποστηρίζει και επεκτείνει τους στόχους και το περιεχόμενο διδασκαλίας και είναι ανάλογου βαθμού δυσκολίας με τις δυνατότητες των μαθητών/-τριών;
- χρησιμοποιούν, ως αναπόσπαστο μέρος της διδασκαλίας τους, ποικιλία μεθόδων/τεχνικών/εργαλείων αξιολόγησης ανάλογα με τους στόχους και το περιεχόμενο του μαθήματος (π.χ. αρχική – τελική, διαμορφωτική, αυτοαξιολόγηση, ετεροαξιολόγηση, συνεργατική) με βάση τα χαρακτηριστικά των μαθητών/-τριών για την υποστήριξη της μάθησης όλων των παιδιών;
- αξιοποιούν συστηματικά τον έλεγχο, την παρουσίαση και τη συζήτηση των εργασιών για την ανατροφοδότηση της εκπαιδευτικής πράξης αλλά και για την εκτίμηση της επίδοσης των μαθητών/-τριών;
- συνεργάζονται μεταξύ τους με σκοπό τον αναστοχασμό και την ανατροφοδότηση των διδακτικών πρακτικών
Αναλυτικά οι θεματικοί άξονες για το Δημοτικό – Γυμνάσιο – Λύκειο κατά ενότητες είναι:
- Παιδαγωγική και μαθησιακή λειτουργία
1. Διδασκαλία, μάθηση και αξιολόγηση
2. Ενιαία ενταξιακή εκπαίδευση
3. Πρόληψη και αντιμετώπιση σχολικής βίας και εκφοβισμού
4. Συμμετοχή του σχολείου και υποστήριξη σε δράσεις – διακρίσεις μαθητών/μαθητριών
5. Φοίτηση – σχολική διαρροή
6. Σχέσεις μεταξύ μαθητών/- τριών
7. Σχέσεις μεταξύ μαθητών/- τριών και εκπαιδευτικών
8. Σχέσεις σχολείου – οικογένειας
- Διοικητική λειτουργία
9. Ηγεσία – Οργάνωση και διοίκηση της σχολικής μονάδας
10. Διαχείριση υλικών πόρων και υποδομών
11. Σχολείο και κοινότητα
- Επαγγελματική ανάπτυξη των εκπαιδευτικών
12. Συμμετοχή των εκπαιδευτικών σε επιμορφωτικές δράσεις
13. Ανάληψη επιμορφωτικών πρωτοβουλιών του σχολείου για τη βελτίωση της διδασκαλίας, της μάθησης και της αξιολόγησης
14. Συμμετοχή του προσωπικού σε άλλες δράσεις (προγράμματα Erasmus, συνεργασία με άλλα σχολεία κ.λπ.)
Ο οδηγός για το Δημοτικό – Γυμνάσιο – Λύκειο είναι διαθέσιμος, εδώ.
Διαβάστε όλες τις Εκπαιδευτικές Ειδήσεις, με την αξιοπιστία και την εγκυρότητα του edweek.gr
| ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ |
 Μπες στην ομάδα μας στο Viber! |
| ΜΟΙΡΑΣΟΥ ΤΟ ΑΡΘΡΟ |
| Αν η εικόνα υπόκειται σε πνευματικά δικαιώματα παρακαλούμε να μας ενημερώσετε για να την αντικαταστήσουμε. |
